Szlak iliryjski 2026

Po śniadaniu w hotelu jedziemy samochodami do stajni, gdzie dobierane są konie. Następnie ruszamy ku średniowiecznej wsi Karjan. W przeszłości był to popularny przystanek na szlaku karawan handlowych. Obecnie można podziwiać tu małe, zabytkowe kościółki i stary, rzymski most. Krajobraz jest sielski: wokół rozciągają się wzgórza i doliny, a niewielkie strumienie wiją się pomiędzy widowiskowymi klifami. Dotrzemy do rzeki Drino, zwanej „Drzewem Życia”. To najważniejsze źródło wody w okolicy, jak również istotna część dawnych, pogańskich wierzeń. Po drodze odwiedzimy ruiny zamku Świętej Trójcy, strategicznego punktu służącego kontroli karawan, zrekonstruowanego w latach 1809-1810 przez Alego Paszę. W czasach komunizmu ruiny zamku były używane do celów wojskowych. Na popas zatrzymamy się we wsi Shen Toder. Po odpoczynku ruszymy w dalszą drogę, by za około 1,5 godziny dotrzeć do wsi Karjan. Na miejscu zatrzymamy się u miejscowej rodziny na noc. Oporządzimy konie, a wieczorem zsiądziemy do kolacji przygotowanej przez naszych gospodarzy. Wiele produktów pochodzi z ich własnego ogrodu, nie zabraknie też wina i raki.

Tego dnia zmierzamy na północ. Podążymy starożytną, kamienną drogą handlową Zhapa, z której widać panoramę gór, wzgórz i okolicznych dolin. Na pierwszy popas staniemy we wsi Mniejsza Labova, znanej na południu Albanii ze wspaniałego kościoła i ruin kupieckich domów. Okolica ta to miejsce urodzenia Ewangelosa Zapasa (Vangjel Zhapa), znanego biznesmena i filantropa, prekursora współczesnych Igrzysk Olimpijskich. Po wizycie w niezwykłym, średniowiecznym kościele ruszamy dalej. Można zaobserwować rzadką roślinność: herbatę górską, oregano, dzikie róże oraz inne rośliny endemiczne. Następnie docieramy do doliny Cajupi, gdzie zatrzymamy się na drugi popas i lunch pośród stad owiec, u lokalnych pasterzy, pod których opieką znajduje się nierzadko do 1000 owiec. W pobliżu znajduje się mała wieża – kolejny ślad po dawnych karawanach – oraz słynna kryjówka średniowiecznych rzezimieszków Hija e Mallkua, czyli „Przeklęty Cień”. W zależności od pogody i warunków przewodnicy mogą obrać różne drogi, na niektórych z nich zdarzają się krótkie odcinki piesze. Wieczorem docieramy do wsi Nderan, gdzie zostaniemy na dwie kolejne noce goszczeni przez miejscową rodzinę.

Tego dnia odwiedzimy kilka okolicznych wiosek: Lliar, Hoshteva, Koncka i Nivan. Krajobraz jest zróżnicowany, coraz bardziej dziki: ostre klify, rzeki, lasy i góry. Spotkamy prawdopodobnie wielu pasterzy i ich stada. Przejedziemy także najważniejszą drogą konną XVII i XVIII wieku, którą łączyła największe ośrodki handlowe południowej Albanii. Miniemy Skałę Zhej, piękny pomnik przyrody, i zatrzymamy się na krótki popas przy źródełku w Lliar, wybudowanym przez Alego Paszę na początku XIX wieku. Zobaczymy ruiny średniowiecznego mostu z kamienia (zawalił się w lutym 2018), gdzie w ciepły dzień można popływać, a także kościół Hoshteva, pierwotnie zbudowany w 999 roku i odtworzony po raz ostatni w 1866 roku. Miniemy też bizantyjski kościół w Lliar i monastyr Nivan Saint Mehill, zbudowany w 1702 roku. Przejedziemy kamiennym mostem z tego samego okresu, zbudowanym w celu połączenia monastyru z wsią Nderan, ważnym centrum handlu zwierzętami w średniowieczu. Na kolację i noc wrócimy do naszej zaprzyjaźnionej rodziny.

Ten dzień to ekscytujące połączenie przygody, eksploracji kultury i kulinarnych przysmaków – ukrytych skarbów regionu Pogoni. Po pysznym wiejskim śniadaniu udamy się w podróż przez malowniczą górską dolinę, idealną do rześkich galopów. Po drodze miniemy zaciszne farmy, majestatyczne klify i ukryte historyczne szlaki, oddalając się od turystycznych szlaków. Trasa przez urzekający region Pogoni to prawdziwą podróż w czasie, gdzie starożytne ruiny i mityczne cuda natury czekają na odkrycie. Piknik w południe odbędzie się w pobliżu słynnego kamiennego mostu, niezwykłego klejnotu architektonicznego z epoki kupieckiej. Do tego odizolowanego cudu można dotrzeć tylko konno. Po pięciogodzinnej trasie dotrzemy do serca regionu Pogoni, uroczej górskiej wioski Polican, zamieszkanej głównie przez mniejszość grecką. Spędzimy noc z grecką rodziną, zanurzając się w ich bogatym dziedzictwie kulturowym. Będzie okazja, by wraz z naszymi gospodarzami odkrywać lokalne, fascynujące zabytki kultu z okresu średniowiecza, zajmujące szczególne miejsce w historii wioski. Wieczorem zaś będziemy cieszyć się lokalną kuchnią! Polican słynie z tego, że jest jednym z czołowych producentów miodu górskiego w południowej Albanii. Będziemy mieli okazję delektować się wachlarzem smaków miodu, z prawie dziesięcioma różnymi odmianami dostępnymi w różnych porach roku, z których każda oddaje istotę lokalnych pastwisk pszczelich.

Tego dnia zmierzamy do miasteczka Libohova. Szlak jest wymagający, ale niezwykle malowniczy. Chorągiew dotrze m.in. do Skały Jaskółki, zawieszonej 500 metrów ponad rzeką Suha. Na popas staniemy nieopodal kościoła we wsi Labowa od Krzyża – rzadkiego zabytku i najstarszego kościoła w Albanii, zbudowanego w 554 roku, za czasów cesarza Justyniana Wielkiego (zgodnie z legendą, Justynian wziął ślub z Teodorą w małej kapliczce w tutejszej wsi, a mieszkańcy przez wieki przechowywali suknię Teodory). Wykopaliska archeologiczne ujawniły, że istniała tu starożytna osada, a miasto weszło w swój najlepszy okres w XVII wieku jako ważny ośrodek handlowy. Następny cel to już Libohova, małe miasteczko położone u stóp Góry Bureto, gdzie spędzimy noc. Po południu można wybrać się na długi spacer i odwiedzić zamek Libohova, miejsce kultu Bektashi i grobowiec siostry Alego Paszy, Shanishy. Zatrzymujemy się na noc u kolejne lokalnej rodziny, możemy pomóc w niektórych pracach na ich farmie oraz, rzecz jasna, będziemy delektować się pysznym, lokalnym jedzeniem.

Tego dnia spędzimy w siodle tylko pół dnia, za to w pięknej scenerii. Po śniadaniu ruszamy szlakiem prowadzącym przez wzgórza i dolinę Drino. Będziemy przekraczać liczne strumienie, pokonamy też stromy podjazd do Parku Narodowego Antigonea, gdzie zatrzymamy się na wizytę. Antigonea została zbudowana przez króla Pyrrusa w 295 roku i nazwana na cześć jego żony, Antygony. Warto przespacerować się w tym niezwykłym miejscu. Następnie kierujemy się już prosto do stajni, do której dotrzemy około godziny później. Tam rozsiodłamy nasze konie i wypuścimy na pastwisko. Lunch jest zaplanowany w sąsiedniej wsi, Asim Zeneli. Po południu wrócimy do Gjirokastry, gdzie zameldujemy się w hotelu. Będzie czas by chwilę odpocząć, popołudnie warto spędzić na zwiedzaniu starego miasta. Wieczorem odbędzie się ostatnia, pożegnalna kolacja w restauracji, po której można jeszcze… skoczyć do baru. 🙂

Opuszczamy Albanię. Po śniadaniu ruszamy do Tirany lub Sarandy. Lot powrotny powinien być zaplanowany nie wcześniej niż na godzinę 13:00.